« Heuglijke dag | Home | Zaltbommel 3 »

Zaltbommel 2

Hoe warm het was, en hoe ver

Het was een brandendheete vrijdagachtermiddag in zekere Hollandsche stad; zoo heet en zoo brandend, dat de mosschen op het dak gaapten, 't welk op gezag der Hollandsche manier van spreken, de grootste hitte is, die men zich voor kan stellen.

Dit is de eerste zin van het verhaal 'Een oude kennis' uit de Camera Obscura van Hildebrand (pseudoniem voor Nicolaas Beets). Dat was verplichte literatuur voor mij heel lang geleden. En de dag waarover ik de komende logs ga vertellen, was ook lang, maar nog niet zó lang geleden en wel dinsdag 9 juli j.l. Jan en ik zijn toen weer op stap geweest met ons seniorenabonnement van de NS. Ons reisdoel was Zaltbommel. Dat was vlak voor onze vakantie naar Oostenrijk, de reden dat het plaatsen zo lang geduurd heeft. Ik had er wel al twee logjes aan gewijd op 10 juli 2013 en op 11 juli 2013. Vandaag gaan we echt van start. Hoewel de wandeling wat ongelukkig begon. Het was marktdag. Hartstikke gezellig. Maar de kramen stonden pal voor verschillende bezienswaardigheden, zoals het stadhuis.

Toch kon ik tussen twee kramen door het gebouw in zijn geheel op de foto krijgen. Het bordes is uit het jaar 1724 en de gevel is uit 1762. De leeuwen op het bordes dragen het Gelderse wapen met twee klimmende leeuwen (links) en het stadswapen, een zwaard tussen twee mispelbloemen (rechts). De naam van de stad wordt in carnavalstijd dan ook gewijzigd in Mispelgat.

Op het torentje zit een zonnewijzer. Omdat het zomertijd is, mag er een uur verschil zijn tussen de 'werkelijke' tijd en de tijd op de zonnewijzer. Twee uur is echter teveel van het goede. De foto is echt om kwart over twaalf gemaakt.

Dichtbij het stadhuis staat een gotische stenen schaaktafel. Deze wordt nu gebruikt als tafel bij lunchcafe 'In de roos', een horecabedrijf met een bijzonder karakter want er werken mensen met een verstandelijke of lichamelijke beperking. Prima service werd er geboden en een overheerlijk broodje werd geserveerd.

In een zijstraatje zag ik deze crucifix hangen met een mooie schaduw.

Aan de andere kant van de markt hangt een eenhoorn als uithangbord. Hier was een bedrijf in tabak en koloniale waren gevestigd. Later was hier de bank van Frederik Philips.

Daarnaast zijn de 'Philipshuizen'. Interessant voor Jan als oud-medewerker van het bedrijf. De Philipsfamilie, de broers Anton en Gerard, geboren in de Tolstraat in Zaltbommel, woonden hier in de 19? eeuw. In het bovenlicht van de deur zijn enkele muziekinstrumenten te zien. Karl Marx, een neef van de familie, zou hier tijdens zijn verblijf in 1863-1864 'Das Kapital' geschreven hebben.

Ook aan de Markt staat De Waag. In de gevel is een vrouw met een weegschaal en een gewicht te zien.

Iets verder aan de Markt staat het huis De Spiegel. Deze naam komt door het venster van de tweede verdieping, dat samen met het muurzuiltje daaronder de vorm heeft van een handspiegel.

Sinds 1994 staat op de Markt 'De verbeelding van een bewogen historie', een bronzen kunstwerk van kunstenares Caroline Kortenhorst. Zij maakte dit aan het begin van haar loopbaan.

Het beeld laat genoeg ruimte voor fantasieën. De een ziet er bijvoorbeeld een fossiel in, terwijl een ander de eeuwige strijd tussen water en de stad Zaltbommel vereeuwigd ziet in het levensgrote kunstwerk.

We waren al behoorlijk lang aan het rondlopen, hoewel we nog steeds op de Markt waren. We zagen een mooie gevelsteen: 'De Blaeuwe Fles'. De gevelsteen met het jaartal 1644 resteert van de drogisterij die hier vanaf de 17? eeuw tot 1995 was gevestigd.

Op een van de hoeken van de Markt staat 'het Wapen van Gelderland uit het begin van de 16? eeuw. Het uitstekende lage gedeelte van het pand (wat verborgen achter de scooter en fietsen) is het pothuis, waarvan er nog enkele meer in Zaltbommel te vinden zijn. Een pothuis (oorspronkelijke naam puthuis) was over een verzamelput voor het hemelwater gebouwd. Men kon vanuit het souterrain of de kelder van het huis binnendoor in het puthuis water putten.

Aan het pand zijn diverse luiken te zien. Overdag dienden de onderluiken als toonbank en uitstalruimte. De bovenluiken beschermden de handelswaar tegen de regen en de zon.

Morgen wandelen we verder en verlaten we de Markt.